اعتمادبه‌نفس از این احساس نشات می گیرد که ایمان داشته باشیم توانایی انجام بسیاری از کارها را داریم و کمک های ما و کارهایی که انجام می دهیم ارزش و اعتبار دارند. برخی ها اعتقاد دارند اعتمادبه‌نفس احساسی زودگذر و ناپایا است؛ گاهی آدم حس خوبی به خود دارد و گاهی این طور نیست. همین مساله باعث می شود تا به همین ترتیب به کودکان خود اعتمادبه‌نفس بیاموزیم. به عنوان پدر یا مادر، این وظیفه شما است که احترام به خویشتن و ارزش قایل شدن برای خود، توانایی های خود و فرهنگ خود را به کودک بیاموزید. در همین راستا، 10 راهکار موثر برایتان نام برده ایم تا با کمک آنها این ماموریت را به خوبی به انجام برسانید.
بی قید و شرط به او عشق بورزید
احساس اعتمادبه‌نفس در کودکان زمانی شکوفا می شود و رشد می کند که از والدین خود بشنود: «من تو را دوست دارم و مهم نیست چه کسی هستی و چه کارهایی می کنی». این عبارت حس رضایت و اعتمادبه نفس زیادی به کودک می دهد و تلاش می کند تا نقاط قوت خود را افزایش دهد و بر مهارت هایش بیفزاید.
فرزند خود را در محبت خالصانه غرق کنید. او را با مهربانی در آغوش بگیرید، ببوسید و برای تحسین به شانه هایش بزنید. همیشه عشق خود به فرزندتان را به زبان بیاورید و او را مطمئن کنید همیشه شما او را دوست دارید. وقتی می خواهید رفتار اشتباه کودک را تصحیح کنید، یا برای اشتباهی که کرده او را تنبیه کنید حتما به او یادآوری کنید این رفتار اوست که ناشایست بوده نه خود او.
به طور مثال، به جای این جمله: «تو پسر شیطانی هستی، چرا نمی توانی درست رفتار کنی؟» بگویید: «هل دادن دوستت کار خوبی نیست. ممکن است او آسیب ببیند. لطفا دیگر این کار را انجام نده.»
به او توجه کنید
توجه ویژه خود را همیشه به فرزندتان نشان دهید. این باعث می شود تا کودک به طور غیرمستقیم درک کند تا چه اندازه برای او ارزش قایل هستید. این توجه زمان زیادی از شما نمی گیرد. مثلا وقتی در حال چک کردن ایمیل های خود هستید، می توانید چند دقیقه از کار دست بکشید و به حرف های او گوش کنید. یا هنگامی که سوالی از شما می پرسد با دقت به او پاسخ دهید و در آن لحظه کوتاه، کارهای دیگر خود را کنار بگذارید. در چشمان او نگاه کنید تا باور کند واقعا به او توجه دارید و همه حرف هایش را می شنوید. اگر کودک با حرف های زیاد خود شما را از کارهایتان انداخت، بدون اینکه نیاز او را نادیده بگیرید از او بپرسید مثلا نقاشی کشیدن او چقدر طول می کشد زیرا شما باید بروید و شام درست کنید.
محدودیت ها را با او بیاموزید
به کودک پیش دبستانی خود باید برخی قوانین و محدودیت ها را بیاموزید. به طور مثال، اگر به او گفته اید باید اسنک و میان‌وعده های خود را در آشپزخانه میل کند، هرگز به او اجازه ندهید با بیسکوئیت یا میوه ای که در دست دارد در اتاق ها رژه برود. هر محدودیتی برای او تعیین می کنید تا انتها به آن پایبند باشید. این رفتار به او می آموزد برخی از قواعد را باید رعایت کرد و همیشه به آنها پایبند بود. خیلی زود هم به آنها عادت می کند و جزوی از وجود او خواهد شد.
خطر کردن را به او بیاموزید
این شهامت را در وجود فرزند خود پرورش دهید تا مسایل جدید را امتحان کند. غذاهای جدید امتحان کند، با افراد جدید دوست شود یا سه‌چرخه سواری را امتحان کند. به او بیاموزید بدون خطر کردن در زندگی نمی تواند موفق شود. البته میزان این ریسک ها باید کنترل شده و اصطلاحا سالم باشد.
سپس، به او اجازه دهید برای به نتیجه رساندن تلاش های خود سماجت به خرج دهد. به این معنا که همین که دچار ناامیدی شد فورا به کمک او نشتابید. اگر مثلا نمی توانست اسباب بازی خود را درست کند، سریع نگویید من برایت انجام می دهم. این کار به اعتمادبه‌نفس کودک لطمه می زند.
اجازه دهید اشتباه کند
یکی از احتمالات و نتیاج خطر کردن فرزندان، این است که اشتباه کنند. این امر اشکالی ندارد. حتی کودک می آموزد اشتباه کردن نیز جزوی از زندگی است و این به رشد اعتمادبه‌نفس او کمک می کند. به طور مثال، هنگامی که کودک بشقاب خود را لبه میز می گذارد و بشقاب به زمین می افتد، به او اجازه دهید تا خودش یاد بگیرد دفعه بعد بشقاب را کجا باید بگذارد که به راحتی واژگون نشود. به این ترتیب، او اعتمادبه‌نفس خود را از دست نمی دهد و متوجه می شود گاهی می توان اشتباه کرد.
از مقایسه کردن دست بردارید
صحبت هایی همچون: «چرا نمی توانی همچون سارا خوب باشی؟» به فرزند شما این پیغام را القا می کند که او خوب نیست و برای شما ارزش و احترامی ندارد. حتی مقایسه های مثبت همچون: «تو بهترین بازیکن هستی» نیز به روحیه و اعتمادبه‌نفس کودکان لطمه وارد می کند. باید بدون اینکه او را با دیگران مقایسه کنید – یا او را بالا ببرید و از دیگران بهتر نشان دهید یا او را تحقیر کنید – به او حس ارزشمند بودن بدهید. باید بداند کاری که انجام می دهد بدون قیاس با دیگران درست یا نادرست است.
ابراز همدردی کردن
اگر کودک قادر نیست کارهایی راانجام دهد که هم‌سن و سال های او انجام می دهند، با او همدردی کنید و این درد را با اشاره به نقاط مثبت او، تسکین دهید. به طور مثال، اگر کودک نمی تواند همچون سارا توپ بگیرد به او بگویید: «سارا خیلی خوب توپ ها را می گیرد و تو هم خیلی خوب نقاشی می کنی». این باعث می شود تا کودک به جای تمرکز روی نقاط منفی خود به توانایی ها و مهارت های خود فکر کند و در نتیجه اعتمادبه‌نفس بیشتری بیابد.
به او شهامت بدهید
همه کودکان به توجه، تشویق و حمایت افراد موردعلاقه‌شان، نیاز دارند. به طور مثال: «من به تو ایمان دارم و می دانم موفق می شوی زیرا تلاش های تو را می بینم. به تلاش هایت ادامه بده» شهامت بخشیدن به کودک در خلال انجام کارها باعث می شود تا با توان بیشتری مسوولیت هایش را به انجام برساند. این حتی از تشویق پس از انجام کارهای نیز موثرتر است. به طور مثال، اگر کودک در تلاش برای بستن بند کفش خود است، او را تشویق کنید که می توانید به جا اینکه بگویید من برایتان انجام می دهم.
کارهای مثبت او را تحسین کنید
همه انسان ها از بزرگ و کوچک گرفته تا پیر یا کودک از تحسین شدن و مورد تشویق قرار گرفتن لذت می برند. همین باعث می شود تا کارهای مثبت بیشتر انجام دهند و بیشتر مورد تشویق قرار بگیرند. به طور مثال، وقتی پدر خانواده به خانه آمد به او بگویید: «سارا همه وسایل سالاد را خودش شسته است» این باعث می شود تا کودک احساس فوق العاده ای پیدا کند و به دنبال آن، محبت و تشویق پدر را نیز دریافت کند.
یا مثلا به جای گفتن «آفرین» به او بگویید: «ممنون که با حوصله در کنار من در صف ایستادی». این حرف باعث می شود تا کودک احساس ارزشمند بودن پیدا کند و متوجه شود چه کار درستی انجام داده است.
با دقت به حرف هایش گوش دهید
هنگامی که فرزندتان با شما حرف می زند، دست از کارهای خود بکشید و با دقت به حرف هایش گوش کنید. در چشمان او نگاه کنید تا متوجه شود همه کلماتش را می شنوید و حواستان جای دیگری نیست. به این ترتیب متوجه می شود عقاید و حرف های او ارزش دارند. در برابر غم ها و خوشحالی هایش پاسخی داشته باشید که حس همدردی را القا کند. با پذیرش احساسات کودک این مساله را به او القا می کنید که همه حرف های او برای شما ارزشمند است.
برای آنکه بتوانید یک رابطه مثبت میان فرزندان خود ایجاد کنید بهتر آن است که قبل و پس از تولد نوزاد دوم زمینه لازم را فراهم آورید و رفتارهای خود را به دقت با موقعیت جدید تنظیم کنید در زیر به چند نمونه از این راه کارها اشاره می کنیم:
1 - خبر بارداری خود را با زبانی ساده به آرامی و در جوی آکنده از محبت به کودک خود اطلاع دهید.
2 - از دادن وعده های غیر ممکن پرهیز کنید. مثلاً نگویید: " قرار است برای تو یک همبازی بیاید". زیرا با این کار یک تصور غیر واقعی را در ذهن او به وجود می آورید و بعدها خود این ایجاد توقع مشکل ساز خواهد شد.
3 - اغلب کودکان از لمس کردن شکم مادر، صحبت کردن، شعر خواندن یا توضیح وقایع روزمره برای خواهر یا برادری که هنوز ندیده اند لذت می برند اما باید با حفظ حریم ها، پاسخ های ساده و در عین حال صادقانه به او بدهید، البته این اطلاعات باید به صورت طبقه بندی شده باشد.
4 - نسبت به استفاده از همکاری و کمک کودک بزرگ تر برای پرورش فرزند بعدی ابراز نیاز کنید و حس مسئولیت او در این زمینه را برانگیزید اما به نحوی رفتار نکنید که تصور کند تولد فرزند دیگر به معنی نیاز به تلاش و خستگی بیش از اندازه او و والدین است.
5 - ارائه اطلاعاتی مانند اینکه به احتمال زیاد نوزاد با گریه کردن اندکی شرایط و آرامش خانه را تغییر می دهد خوب است اما نباید برای نشان دادن وفاداری خود به فرزند اول از واژه های منفی استفاده کنید، مثلاً نگویید نوزاد تازه به دنیا آمده نمی فهمد، بچه بدی است یا...
6 - اگر قرار است که مکان نوزاد جدید را در اتاق فرزند اول قرار دهید یا امکانات خاصی را برایش تهیه کنید از نقطه نظرات و یا همکاری فرزند خود در سطح توانایی اش استفاده کنید و در این میان نیازهای او را هم در نظر بگیرید.
7 - در گام های بعد باید تلاش کنید تا وقت خود را به گونه ای تنظیم کنید که زمان هایی را به طور اختصاصی با فرزند اول خود سپری کنید. مثلاً با او بازی کنید و یا به خرید بروید. همواره به یاد داشته باشید که او هم در حد خود باید از دوران خردسالی اش استفاده کند و هنوز به محبت شما احتیاج دارد.
8 - هماهنگی بین والدین برای مدیریت این موقعیت جدید اهمیت بسزایی دارد خصوصاً کمک های پدر می تواند فرصت بیشتری را برای مادر ایجاد کند تا به فرزند اول رسیدگی کند.
9 - به دیگر بستگان نیز یادآوری کنید که به کودک بزرگتر توجه کنند و با شوخی های بی جا حس حسادت او را تحریک نکنند.
10 - وقتی تفاوت های جنسیتی نیز وجود دارد علاوه بر تشریح تفاوت های سنی باید این ویژگی ها را نیز برای فرزند اول ملموس کنید مثلاً این که دخترها ممکن است اسباب بازی های متفاوتی از پسرها داشته باشند یا لباس های شان فرق کند اما این فقط مربوط به تفاوت های آنان است و هیچ گونه معنای برتری را به همراه ندارد. در هر حال به یاد داشته باشید که اندکی بد خلقی طبیعی است و باید در این مرحله با صبوری رفتار کنید تا کودک آمادگی لازم را کسب کند.
همه والدین آرزو دارند که بهترین پدر و مادر باشند،اما به راستی چگونه این ممکن است؟ پدر یا مادری که هم می‌توانند فرزندانشان را بخوبی تربیت کنند و خوب و بد را به آنها بیاموزند و هم رابطه‌ای دوستانه و موفق با آنها برقرار کنند.
چگونه می توان بر همه سختیها و مشکلات زندگی غلبه کرد و در عین حال با فرزندان نیز با نرمش و خونسردی برخورد کرد.
بعضی ها وقتی می خواهند با فرزندشان دوست باشند، دیگر نمی توانند او رابدرستی تربیت کنند و به اشتباه تصور می کنند دوست بودن به معنای تائیدکردن همه کارهای اوست و گروهی دیگر هم هستند که فقط می خواهند امر و نهی کنند و نمی دانند بچه ها به محبت و دوستی والدین هم نیاز دارند. متخصصان و کارشناسان اما نظر دیگری دارند و می گویند پدر و مادرها هم باید به فرزندان شان محبت کرده و هم باید به شیوه صحیح آنها را تربیت کنند.
بنابراین بد نیست این راهکارها را در نظر داشته باشید، شاید به شما کمک کند تا در تربیت فرزندتان موفق عمل کنید:
آرامش در هر کاری رمز موفقیت است
پس صبور باشید و استرس را از خود دور کنید.هرگز به فرزند خود بر چسب نزنید و او را با کسی مقایسه نکنید زیرا اثرات نا مطلوب آن غیر قابل جبران است.زدن برچسبهای منفی اثر تخریبی زیادی در بر دارد(مثل کوچولوی وسواسی من یا نادان کوچولو و...)
به احساسات درونی خود اطمینان داشته باشید
شاید شنیده باشید که میزان مناسب خواب،تغذیه،تماشای تلویزیون و ...بهتر است برای کودک در حد استاندارد صورت گیرد.به همین دلیل گاهی اوقات احساس گناه کرده و تصور میکنید وظیفه خود را به خوبی نرسانده اید.ولی بهتر است بدانید که هیچ کس فرزندتان را بهتر از شما نمیشناسد. بنابراین بهتر است به احساسات و تصمیمات خود نسبت به کودکتان اطمینان داشته باشید.
مراقب اعمال و رفتار خود باشید
مطمئن باشید شما الگوی کودکانتان هستید.آنها اعمال شما را زیر ذره بین دارند.و از کارهایتان کپی برداری می کنند. از این فرصت استفاده کنید و دست به کارهایی بزنید که انتظار انجام آن را دارید. این شما هستید که اعمال و رفتار کودکانتان را شکل داده و آنها را آماده یک زندگی جدید می کنید.
به کودکان خود اجازه دهید که اشتباه کنند و از اشتباهات خود درس بگیرند
تنها در صورتی که احتمال برود به آنها آسیبی میرسد مداخله کنید و آنها را از انجام کار مورد نظر بر حذر دارید.
بگذارید بچه کاری را که دوست دارد انجام دهد
هنگامی که به کودکتان اجازه می دهید هر کاری را که دوست دارد انجام دهد این فرصت را به او میدهید که آرزوها و افکار خود را دنبال کند. اگر می بینید که کودکتان به کاری که مورد علاقه شماست تمایلی نشان نمی دهد او را وادار به انجام آن نکنید. زیرا با این کار به او می گویید که نظر و عقیده ی او محترم نیست و باید تن به خواسته های دیگران بدهد.بر عکس بهتر است در مواقعی شما به پیشنهادات او پاسخ مثبت بدهید.
بچه ها باید مستقل زندگی کردن را بیاموزند
پس هر وقت که می توانستند به تنهایی کارهای شان را انجام دهند، به آنها اجازه دهید خودشان کارها را به پایان برسانند. مثلا وقتی کودک خودش توانایی لباس پوشیدن را دارد یا هنگامی که می تواند غذایش را خودش بخورد، این فرصت را در اختیارش قرار دهید تا مستقل بودن را تجربه کند. در ضمن فراموش نکنید مسئولیت دادن به کودک برای تقویت اعتماد به نفسش هم موثر و مفید خواهد بود.
محدودیت هایی را برایش تعیین کنید
بچه ها نباید خیلی آزاد باشند و بدون هیچ محدودیتی زندگی کنند بلکه باید حد و حدودشان را در هر کاری تعریف کرده و از آنها بخواهید به آن پایبند باشند. با چنین کاری بچه ها می آموزند که در اجتماع هم مسئولیت پذیر باشند و براساس حقوقی که دارند، عمل کنند.
همه مشکلات کودک را شما برایش حل نکنید
بگذارید بچه ها هم شانس تجربه کردن راه حل های متفاوت را داشته باشند. با این کار نه تنها کودکان شیوه های حل مساله را می آموزند که اعتماد به نفس بهتر و بیشتری هم خواهند داشت. بنابراین زمانی که مشکل کوچکی برایشان ایجاد می شود، هیچ وقت با عجله و سراسیمه برای حل مشکل اقدام نکنید. اجازه دهید او بداند خودش توانایی برطرف کردن مشکلات زندگی را دارد و می تواند به تنهایی با آنها مقابله کند.
آماده بروز تغییرات جدید باشید
با کودکی که قبلا عاشق کاری بوده و اکنون از آن متنفر است چگونه برخورد میکنید؟ شاید شما تصور کنید کودکتان دچار مشکل شده است ولی در حقیقت این طور نیست . او تنها بزرگتر شده و نسبت به کارهای جدیدتر تمایل نشان می دهد.همانطور که یک کودک از لحاظ جسمانس رشد می کند از لحاظ فکری نیز تکامل می یابد.در اینجا وظیفه ی پدر و مادراست که این تغییرات را به خوبی شناسایی کرده و با آنها مبارزه نکنند .
بد رفتاری فرزندتان را ریشه یابی کنید
بهتر است هر چه سریعتر دلیل رفتارهای نامناسب کودکانتان را جویا شوید. شاید به دلیل تنبیه ها و سخت گیریهای بی مورد شما بوده ، که از خود حساسیت نشان داده است.بنابراین بهتر است مشکلات رفتاری خود را تصحیح کرده و به صورت کاملا نرمال با او رفتار کنید تا شاهد نتایج بهتری باشید.
به یاد داشته باشید که انضباط و تربیت کردن کودکان به معنای تنبیه و مجازات کردن آنها نیست. اعمال محدودیت باید با این هدف انجام شود که به کودک نشان دهید در دنیای واقعی چطور باید رفتار کند و چه شیوه هایی برای حضور در اجتماع مناسب است.
یکی یکی نکات را آموزش دهید
اگر همه قوانین و نکات تربیتی را با هم و در یک جلسه به کودک آموزش دهید، مطمئن باشید او فقط گیج خواهد شد و نمی تواند همه آنها را اجرا کند. بنابراین خوب است مسائل جزئی و کوچک را گاهی نادیده بگیرید و بر موضوعات مهم تر تاکید و توجه کنید. مثلا این که کودک ناسزا نگوید یا با ادب با دیگران صحبت کند مسائل مهمی است که هیچ وقت نباید ساده از کنارشان بگذرید، اما درباره شیوه های لباس پوشیدن گاهی می توانید از اشتباهات کودک چشم پوشی کنید.
با فرزندتان بازی کنید
اجازه دهید او خودش نوع فعالیت و بازی را انتخاب کند و نگران قوانین بازی هم نباشید. این دقایق فقط باید همراه او باشید، خوش بگذرانید و تفریح کنید.
هر روز با هم کتاب بخوانید
از زمانی که فرزندتان به دنیا می آید و دوره نوزادی را طی می کند، باید این کار را شروع کنید. بچه ها از شنیدن صدای پدر و مادر لذت می برند و آرامش پیدا می کنند و به همین دلیل خیلی خوب است که هر روز با او همراه شوید و برایش کتاب بخوانید.
هر روز زمانی برای فرزندتان اختصاص دهید و از او بخواهید تعیین کند چه کاری باید انجام دهید
می توانید با هم قدم بزنید، فیلم ببینید، به موسیقی گوش دهید یا حتی فقط کنار هم بنشینید و حرف بزنید. فقط باید بداند که این زمان برای اوست و شما در این دقایق هیچ کار دیگری انجام نخواهید داد.
اگر می خواهید در آینده به وجود فرزندتان افتخار کنید از همین دوران کودکی تربیت صحیح را آغاز کنید.
کوچولویی که سال‌ها منتظرش بودید چشم به دنیا گشوده. می‌خواهید بهترین‌ها را برایش فراهم کنید. هر کاری میکنید تا بهترین باشد. تازه او را از بیمارستان آورده‌اید که متوجه زردی او می‌شوید.
اطرافیان شروع به پیچیدن نسخه می‌کنند یکی می‌گوید «یه قطره رازیانه بریز تو حلقش!»، «شیرخشت بهش بدی درست میشه!»، «من به دخترم ترنجبین دادم فوری زردی‌اش برطرف شد!» اقوام یکی‌یکی برای چشم‌روشنی به منزل‌تان می‌آیند، دخترخاله می‌گوید:
«زود سرش رو بتراش که موهاش پرپشت بشه!» مادرشوهر خواهرتان می‌گوید: «مادر جون یه کم از شیرت رو بریز تو دماغ بچه، مگه نمی‌بینی خس خس می‌کنه!» کم کم گیج و نگران می‌شوید که اگر همه این کارها را کرده‌اند و نتیجه گرفته‌اند شاید بد نباشد که شما هم امتحان کنید. اگر دو دل هستید که این کارها را انجام دهید دکتر اکبر کوشانفر، متخصص کودکان به شما می‌گوید که چه باید بکنید.
رازیانه و ترنجبین و شیر خشت، داروی زردی هستند
بسیاری از نوزادان چند روز بعد از تولد 40 تا 50درصد زردی دارند. این زردی گاهی ساده است و گاهی باید کنترل شود اما برخی خانواده‌ها عصاره رازیانه، شیر خشت یا ترنجبین را برای رفع زردی نوزاد استفاده می‌کنند در حالی که اینها همه ملین‌های گیاهی است و باعث می‌شود اجابت مزاج کودک شل شود. واقعیت این است که زردی توسط این مایعات از بین نمی‌رود. در مرحله اول باید میزان زردی مشخص شود و بعد از آن اقدام به درمان شود. امروزه این مشکل نوزادان با کمک فوتوتراپی به راحتی برطرف می‌شود.
قنداق کمبود ویتامین می‌آورد
به طور معمول امروزه به علت وجود پوشک‌های بهداشتی کودک نباید قنداق شود. یکی از مضرات استفاده از قنداق این است که در این حالت اندام‌های شیرخوار در معرض آفتاب نیست و ممکن است دچار نرمی استخوان شود. احتمال سوختگی پا هم در قنداق کردن بیشتر می‌شود. قنداق کردن کودک حتی باعث ایجاد اختلالات مفصلی به خصوص مفصل لگن در کودک می‌شود. اگر نوزاد دختری در بدو تولد دچار بیماری دررفتگی مادرزادی لگن شده باشد به هیچ‌عنوان نباید قنداق شود چون خطر دررفتگی مادرزادی لگن و اختلالات مفصل لگن در آنها بیشتر است. برای این کودکان درمان‌های دیگری از جمله پوشاندن 3 پوشک توصیه می‌شود.
تخم کفتر کودک را ناطق نمی‌کند
هیچ سن و سال مشخصی برای رشد مهارت‌های تکلمی کودکان وجود ندارد. برخی کودکان از 10 ماهگی تک کلماتی را به زبان می‌آورند، برخی در 3 سالگی به راحتی صحبت می‌کنند. گاهی هم تکلم در پایان 2 سالگی تکمیل می‌شود. بیان کلماتی مانند بابا و ...ممکن است زودتر هم اتفاق بیفتد. در این میان خانواده‌هایی هستند که فکر می‌کنند تخم کفتر و بلدرچین بر تکلم کودک تاثیر می‌گذارد البته تغذیه تکمیلی تاثیر بسیار زیادی بر این موضوع دارد اما سرعت به حرف افتادن کودک بستگی به تمرینات تکلمی والدین با فرزندان دارد. امروزه توصیه می‌شود که والدین روزانه چند هزار کلمه با فرزندشان صحبت کنند.
تراشیدن موی سر، آن را پرپشت نمی‌کند
برخی خانواده‌ها تصور می‌کنند که با تراشیدن موی سر نوزاد ضخامت و سرعت رشد مو تغییر می‌کند. وقتی موی سر را با تیغ برمی‌دارند چون مو ناگهان برداشته می‌شود تمام موهایی که در مرحله استراحت هستند دچار شوک شده و وارد مرحله رشد می‌شوند و در چند روز اول این طور به نظر میرسد که موها سریع درآمده‌اند اما این روند چند روز بیشتر نیست. موی سر افراد به خصوص کودکان به پدر و مادر بستگی دارد. رشد موی شیرخواران بستگی به تغذیه مادر هنگام شیر دادن و تغذیه تکمیلی دارد که معمولا باید حاوی روی و آهن باشد که رشد مو را زیاد می‌کند.
کلاهبرداری به نام تُل درآوردن
در بین خانواده برخی اوقات دیده می‌شود که کودک 2 تا 4 ساله سرفه‌های طولانی دارد. ممکن است هنگام مراجعه والدین به برخی افراد ناآگاه به آنها گفته شود که جسمی مانند تخم پسته راه تنفسی کودک را بسته است. گاهی این افراد تخم پسته را در دهان خود می‌گذارند و آن را به صورت کودک که دهانش را باز کرده فوت می‌کنند. به این ترتیب تخمه وارد دهان کودک می‌شود. بعد با درآوردن آن از دهان کودک، می‌گویند که تُل را درآورده‌اند. در حالی که ممکن است کودک دچار حساسیت، سینوبرونشیت و... شده باشد. در اینگونه بیماری‌ها معمولا بعد از رفع علائم اولیه کودک برای مدت‌طولانی دچار سرفه می‌شود. در این مواقع بهترین کار مراجعه به متخصص اطفال است.
سرخک با پارچه قرمز مداوا نمی‌شود
در برخی فرهنگ‌ها وقتی کودک دچار سرخک می‌شد، پارچه قرمزی روی صورت و بدن او می‌اندازند. آنها سعی می‌کنند در این مدت کودک از دید افراد و محیط دور باشد زیرا عقیده دارند پارچه قرمز باعث از بین رفتن بیماری کودک می‌شود. بعد از چند روز که حال کودک بهتر و علائم ظاهری‌اش برطرف می‌شود، پارچه را از روی کودک برمی‌دارند. در حالی که بثورات پوستی و بیماری سرخک و آبله‌مرغان از جمله بیماری‌هایی هستند که باید تشخیص داده شده و خیلی زود درمان شوند زیرا حتی ممکن است علائم ظاهری روی پوست کودک بر جا بگذارد.
روغن مورچه به جای لیزر؟
برخی مردم که صاحب نوزاد دختر پرمو می‌شوند دل نگران می‌شوند که دخترشان در آینده مشکلات زیادی داشته باشد. به همین دلیل و براساس همین باور قدیمی که روغن مورچه موهای زائد را کم می‌کند، این روغن را تهیه می‌کنند و به بدن کودک می‌مالند در‌حالی‌که ممکن است آنچه به نام روغن مورچه به آنها ارائه می‌شود، واقعا روغن مورچه نباشد و ترکیبات دیگری داشته باشد که پوست نوزاد را دچار مشکل کند و عوارضی برای او به همراه داشته باشد. حتی اگر این روغن، روغن مورچه باشد به دلیل آنکه ممکن است مقدار قابل‌ملاحظه‌ای اسید فرمیک در آن وجود داشته باشد ممکن است موجب سوختن پوست یا ازبین رفتن ریشه موهای نوزاد که به صورت کرک در آمده، شود و حتی پوست نوزاد را تیره و سیاه رنگ کند.
شربت خواب‌آور قلنج را برطرف نمی‌کند
اغلب نوزادان تا 4،3 ماهگی قلنج‌های دردناکی دارند که معمولا در غروب اتفاق می‌افتد که در این زمان کودک گریه شدید دارد چون نفخ شکم دارد. در این مواقع والدین برای آرام کردن کودک از شربت‌های خواب‌آور استفاده می‌کنند که کاری اشتباه است اگر والدین برای رفع قلنج از کمی عرق نعناع استفاده کنند، مانعی ندارد.
شیر مادر، قطره بینی نیست
نوزاد در بدو تولد به علت مجاری کوچکی که دارد تنفسش از راه بینی و شکم است. در ابتدا اغلب تنفس نوزادان به صورت صدادار است و اگر بینی‌اش گرفتگی داشته باشد همراه با خس خس است. برخی افراد توصیه می‌کنند مادر شیر خودش را در بینی کودک بریزد که این کار اشتباه است زیرا گاهی اوقات این شیر از طریق مجاری بینی وارد دستگاه تنفسی نوزاد شده و ایجاد مشکلاتی برای نوزاد می‌کند. بهترین کار برای تنفس راحت‌تر نوزاد این است که بینی او را تمیز کنید و شکمش را سفت نبندید.
بسیاری از والدین برای تربیت کودکشان راه های مختلفی را امتحان می کنند، از کتک زدن کودک گرفته تا محروم کردن، اخم کردن و گفتن جملاتی از قبیل دیگه دوستت ندارم و... از طرف دیگر والدینی هم هستند که اصلا اعتقادی به تنبیه کودکان ندارند و سعی می کنند با تشویق کودکشان را تربیت کنند به نظر شما کدام روش مناسب تر است، فقط تنبیه؟ فقط تشویق؟ یا تنبیه در کنار تشویق؟
جایگزین های درست برای تنبیه بدنی کودکان چیست؟
1 - محروم کردن موقتی :
روش محروم کردن موقتی یکی از جایگزین های مناسب برای تنبیه بدنی کودک است و به این صورت است که شما کودکتان را برای مدتی از فعالیتی محروم می کنید البته این محرومیت باید به گونه ای باشد که کودک شما احساس کند چیز باارزشی را از دست داده است. لطفا در استفاده از این روش به این نکات توجه کنید:
الف) دلایل محرومیت را برای کودک توضیح دهید
قبل از انجام هر اقدامی به کودکتان بگویید علت محروم شدن او، انجام فلان رفتار اشتباه بوده است و این محرومیت برای ترک رفتار نادرستش لازم است. البته دقت کنید که در ابتدا از این روش فقط برای یک رفتار اشتباه استفاده کنید و بعد از اصلاح آن رفتار، به سراغ رفتارهای نادرست دیگرش بروید و به یاد داشته باشید در صورت استفاده زیاد، این روش نیز مانند دیگر شیوه ها اثرش را از دست می دهد و بی نتیجه می شود.
ب ) محل اخراج
در انتخاب محل تنبیه دقت کنید زیرا محل اخراج کودک باید جایی باشد که کودک احساس کند از چیزی محروم شده؛ مثلا برای کودکی که از هر موقعیتی استفاده می کند و به کوچه می رود، بستن در حیاط به عنوان تنبیه کار درستی نیست؛ زیرا شما همان چیزی را به او می دهید که دنبالش است. نکته بعدی این است که محل اخراج نباید تاریک و ترسناک باشد، مثلا حمام تاریک برای تنبیه کودک مناسب نیست.
ج ) مدت تنبیه
بعضی والدین برای تنبیه یک کودک دوساله مدت زمان یک ربع یا نیم ساعت را در نظر می گیرند! در حالی که باید برای هر سال، یک دقیقه تنبیه در نظر بگیرید،مثلا برای یک کودک دو ساله دو دقیقه تنبیه کافی است و برای یک کودک پنج ساله پنج دقیقه زمان مناسبی است.
د ) مقاومت
اما اگر کودک شما در مقابل تنبیه مقاومت کرد، مثلا از محل اخراج فرار کرد، به او بگویید که یک دقیقه دیگر به تنبیه‌اش افزوده می شود و مثلا به جای چهار دقیقه پنج دقیقه حق بازی ندارد. البته به یاد داشته باشید دقایق اضافی نباید بیش از سه دقیقه شود زیرا در این صورت اثرش را از دست می دهد.
2 - عصبانی شوید
بعضی از کودکان خیلی لجباز هستند به گونه ای که انجام روش های ذکر شده، تاثیری بر آن ها ندارد، در این صورت اگر شما مقداری عصبانی شوید اشکالی ندارد و همین که شما به کودکتان با قاطعیت بگویید: «دیگه دارم از دستت عصبانی می شم!» مقاومتش را در هم می شکنید.
3 - از کودک رفع مسئولیت نکنید
نکته بعدی این است که نگذارید تنبیه کودک راهی باشد برای فرار از مسئولیت. مثلا اگر او در حین جمع کردن اسباب بازی هایش، کار بدی انجام داد، او را تنبیه کنید و دوباره بعد از تنبیه او را مجبور کنید کارش را ادامه دهد؛ زیرا ممکن است او یاد بگیرد برای فرار از مسئولیت کار بدی انجام دهد تا تنبیه شود و در حین تنبیه استراحت کند.
تصحیح رفتار اشتباه :
اما روش دیگر جایگزین برای تنبیه کودکان، تصحیح رفتار اشتباه است. انجام این روش به این صورت است که شما از پیامدهای طبیعی برای از بین بردن رفتار اشتباه کودکان استفاده می کنید، مثلا برای کودکی که روی دیوار نقاشی می کند، این روش می تواند مفید باشد به این صورت که شما از کودک می خواهید قسمت نقاشی شده را با دستمال تمیز کند و اگر او انجام این کار را بلد نیست به او آموزش دهید و در صورت مقاومت دستانش را بگیرید و او را مجبور به تمیز کردن دیوار کنید. هنگامی که دیوار را کاملا تمیز کرد، به او بگویید: عزیزم دیوار خیلی تمیز شده، حالا ازت می خوام بقیه دیوار را هم تمیز کنی! و اگر دفعه بعد باز هم دیوار را کثیف کرد دوباره او را مجبور به تمیز کردن کنید. البته برای استفاده از این روش نکاتی وجود دارد که در ادامه به آن اشاره می کنیم:
الف) جبران اشتباه
از کودکتان بخواهید کار بدش را جبران کند، مثلا به خاطر حرف بدی که زده است معذرت خواهی کند یا اگر تمام ظرف ها را ریخته، آن ها را جمع کند.
ب) تمرین رفتار مثبت
حتما شما هم به خاطر دارید هنگامی که در مدرسه کلمه ای را غلط می نوشتیم، معلم مجبورمان می کرد مثلا املای درست آن کلمه را ده بار بنویسیم، انجام این روش هم به همین صورت است مثل تمیز کردن دیوار که کودک مجبور می شود قسمت دیگری از آن را نیز تمیز کند یا مثلا اگرتمام اتاقش را نامرتب کرد از او بخواهید علاوه بر اتاقش قسمت دیگری از خانه را هم مرتب کند.
ج) تحسینش کنید
هنگامی که کودک به جای کار اشتباهش کار درست و شایسته ای انجام داد او را تشویق کنید و برایش جایزه ای کوچک در نظر بگیرید.
د) مثل همیشه قاطع باشید
قاطع باشید و از حرف خودتان کوتاه نیایید، مثلا اگر قرار شد کودکتان اتاقش را تمیز کند باید تمامش را خودش تمیز کند.
۲ نکته مهم
اما در استفاده از روش های جایگزین تنبیه بدنی کودکان ۲ نکته مهم نیز وجود دارد که باید مد نظر قرار دهید:
نکته اول :
در نظر گرفتن سن و توانایی کودک هم بسیار مهم است و شما نباید کودک را به خاطر کاری که فهم آن را ندارد، تنبیه کنید. مثلا اگر کودکی تکالیفش را انجام نمی دهد و در حین انجام تکالیف فرار می کند اول مطمئن شوید، کودک شما مشکل بیش فعالی یا مشکلات دیگر ندارد بعد برای تنبیه‌اش اقدام کنید.
نکته دوم :
همیشه به یاد داشته باشید به کار بردن هر روش تربیتی برای انجام هر کار اشتباهی مانند خوردن یک قرص است برای تمام بیماری ها! که نه تنها موثر نیست بلکه ممکن است مضر هم باشد. مثلا برای کنترل بددهنی کودکتان راه های دیگری وجود دارد که در شماره های گذشته به آن اشاره کردیم، اگر آن ها موثر نبودند آن گاه می توانید از این روش استفاده کنید ضمن این که خودتان هم باید مسئولیت پذیر باشید شاید اعمال شما باعث شده کودکتان بی ادب و بددهن شود یا والدینی که در مقابل هر خواسته منطقی و غیرمنطقی کودکشان می گویند:«نه» باید منتظر لجبازی و انجام رفتارهای اشتباه از سوی کودکشان باشند.
رفتارهای طبیعی کودکان بستگی به سن، شخصیت و میزان رشد فیزیکی و عاطفی آنها دارد. گاهی اوقات رفتارهای‌شان مشکل ساز می‌شود؛ چرا که با انتظارات خانواده سازگاری ندارد. رفتار خوب و طبیعی، رفتاری است که از نظر اجتماعی، فرهنگی و روانی مناسب است. دانستن اینکه در هر سنی چه انتظاری باید از کودک خود داشته باشید، به شما کمک می‌کند تا رفتارهای طبیعی و غیرطبیعی او را بشناسید.
برای تغییر رفتار کودک چه می‌توان کرد؟
کودکان وقتی به تکرار یک رفتار و ادامه آن تمایل نشان می‌دهند که به خاطر آن پاداش گرفته و مورد توجه قرار بگیرند. همچنین زمانی یک رفتار را ترک می‌کنند که آن رفتار رد می‌شود. تداوم و ثبات واکنش‌های شما در برابر یک رفتار بسیار مهم است، زیرا باعث می‌شود کودک بداند چه زمان مورد نکوهش قرار می‌گیرد و کی تشویق می‌شود و به این ترتیب گیج نمی‌شود. وقتی که فکر میکنید رفتار کودکتان ممکن است مشکل ساز شود، سه انتخاب بیشتر نخواهید داشت:
اینکه بدانید آن رفتار یک مشکل نیست و اقتضای آن مقطع سنی و آن مرحله از رشد است.
تلاش کنید تا کودکتان آن رفتار را ترک کند؛ چه با بی‌توجهی و چه با تنبیه کردن.
یک رفتار جدید را که خودتان ترجیح میدهید به او معرفی و آن را با جایزه دادن به کودک و تشویق کردن در او تقویت کنید.
بهترین راه برای ترک رفتار ناخوشایند کودک
بهترین راه برای ترک یک رفتار ناخوشایند، نادیده گرفتن آن است. این شیوه برخوردی معمولا بهتر از سایر روش‌ها نتیجه می‌دهد. می‌توانید از روش محروم کردن موقتی نیز استفاده کنید. مثلا کودکتان را در جایی که برایش راحت نیست، برای چند لحظه بگذارید. البته آن موقعیت نباید در او ایجاد رعب و وحشت کند؛ مثلا او را روی صندلی که دوست ندارد بنشانید و یا بفرستیدش گوشه اتاق بایستد. اگر رفتار غیر قابل قبول دوباره از او سر زد، به او بگویید که رفتارش قابل قبول نیست و با هشدار دادن او را متوجه رفتارش کنید؛ اما همچنان آرامش خود را حفظ کرده و نگاه غضبناک و خشمگین خود را نثار او نکنید. اگر باز هم به رفتارش ادامه داد، دستش را بگیرید و او را به آن موقعیتی که دوست ندارد، ببرید. مثلا برای یک دقیقه درِ اتاقش را ببندید تا در آنجا تنها بماند؛ ولی هرگز چراغ اتاق را خاموش نکنید. بعد از آن دیگر راجع به رفتار بدش نه با او حرف بزنید و نه توضیحی بخواهید، بلکه سعی کنید راهی برای تشویق و متقاعد کردن او به انجام رفتار خوب بیابید.
تشویق کودک برای رفتار خوب و خوشایند
یکی از بهترین راه‌ها برای تشویق کودک به رفتارهای خوب، استفاده از سیستم جایزه دادن است. این روش در کودکان دو سال به بالا بیشتر نتیجه می‌دهد. همواره صبور باشید و سعی کنید در واکنش‌هایی که نشان میدهید، عملکرد یکسانی داشته باشید. یکی دو رفتار ناخوشیاند کودکتان را انتخاب کرده و با در نظر گرفتن یک جایزه که مورد علاقه‌اش باشد، راجع به رفتار خوب و خوشایند و برعکس رفتار ناخوشایند برایش توضیح دهید و در مورد جایزه‌اش به او بگویید. مثلا: اگر قبل از خواب دستشویی بروی و دندان‌هایت را مسواک بزنی، می‌توانی نیم ساعت بیشتر از شب‌های دیگر بیدار بمانی. اگر کودکتان کاری را که خواسته بودید، انجام داد، جایزه‌اش را به او بدهید. می‌توانید کمی هم به او کمک کنید، اما خودتان را زیاد درگیر مسئله نکنید؛ زیرا توجه زیاد شما به او، حتی توجه منفی، برای کودکتان مثل جایزه است. آنها ترجیح می‌دهند به جای دریافت هر جایزه‌ای، توجه مخصوص شما را به دست آورند. این روش به شما کمک می‌کند تا از قدرت بیشتر خود برای جنگیدن و نزاع با کودکتان استفاده نکنید.
بهترین روش برای جایزه دادن به کودک
از کودک خود بخواهید تا کاری را در زمانی که مشخص شده انجام دهد و بعد به او جایزه بدهید. برای دانستن اینکه چقدر زمان برای انجام آن کار کافی است، می‌توانید به میانگین زمانی کودکان در سن، موقعیت و شخصیت کودک شما، ۵ دقیقه اضافه کنید. تا دقت و انگیزه بیشتری برای رسیدن به موفقیت داشته باشد.
علامت‌های خوب و علامت‌های بد (بهترین روش برای کودکان سرسخت و بسیار پُر تحرک) به فاصله بعد از آنکه به خاطر رفتارهای خوب یا بد کودکتان روی کارت مخصوصی که قبلا تهیه کرده‌اید و یا حتی روی دستش علامت گذاشتید، او شروع به تکرار رفتارهای خوب می‌کند. اگر می‌بینید که کودکتان در آرامش و سکوت بازی می‌کند، با دوست‌هایش دعوا نمی‌کند، اسباب‌بازی‌هایش را از وسط اتاق جمع می‌کند و یا هر کار خوب دیگری را انجام می‌دهد، یک علامت روی کارتش بگذارید. بعد از آنکه تعداد علامت‌ها بیشتر شدند و به یک تعداد معین رسیدند، به او جایزه بدهید.
برای آنکه کودکان رفتارهای خوبی داشته باشند، چه کارهای دیگری می‌توان انجام داد؟
یک فهرست کوتاه از قوانین مهم تهیه کنید و آنها را به کودک خود بگویید. از اعمال خشونت و زور بپرهیزید.
شخصیت پایه‌ای کودک خود را بپذیرید؛ مثلا او خجالتی پرحرف و یا بسیار فعال است. شخصیت پایه می‌تواند کمی تغییر کند، اما نباید انتظار تغییرات زیاد را داشته باشید. سعی کنید در شرایطی که او را بدخو می‌کند، قرار نگیرید. وقتی که از او رفتار بدی سر می‌زند، سعی کنید آن رفتار را برایش توضیح دهید، نه اینکه به او برچسب بد بودن بزنید (کودک بد). اگر کودکتان لیاقت و استحقاق مورد تحسین قرار گرفتن را دارد، این‌کار را انجام دهید.
گاهی اوقات او را نوازش کنید. کودکان نیازمند توجهات والدین خود هستند. سعی کنید قوانین مربوط به زمان غذا خوردن و وقت خواب را حتما برایش شفاف کنید. گاهی اوقات به او اجازه انتخاب کردن بدهید؛ مثلا از او بپرسید:
«دوست داری لباس قرمزت را بپوشی یا لباس آبی را؟» وقتی که کودکتان بزرگتر شد، او را وارد کارها و امور مربوط به خانه کنید. اگر از او رفتار ناخوشایندی سر زد، هم‌زمان شروع به تغییر قانونی که از آن سرپیچی کرده است نکنید، بلکه این‌کار را به زمان دیگری موکول کنید.
چرا نباید از تنبیه فیزیکی استفاده کرد؟
گاهی اوقات والدین از تنبیهات فیزیکی استفاده می‌کنند تا مانع از تکرار رفتارهای نامناسب کودکشان شوند. بزرگ‌ترین اشکال این کار این است که به کودکتان یاد نمی‌دهید آن رفتار را تغییر داده و رفتار مناسب را در پیش گیرد؛ فقط برای مدتی آن رفتار نامناسب را کنار می‌گذارد. رفتار خوب یا بد را به او بیاموزید. اگر رفتار خوب را نمیشناسد، احتمالاً به سراغ رفتار بد می‌رود و شما باید به او آگاهی کافی در مورد رفتارهای خوب و بد را بدهید. تنبیهات فیزیکی باعث می‌شوند که کودک پرخاشگر شود و رفتارهای تهاجمی از خود بروز دهد.
چند نکته برای والدین
من کودکم را عاشقانه دوست دارم، اما گاهی اوقات تحمل برخی شرایط برایم بسیار دشوار می‌شود! تجربه به دنیا آوردن کودک و تربیت او، تجربه بسیار لذت‌بخش و دلچسبی است؛ اما گاه بسیار سخت و دشوار نیز می‌شود. هیچ پدر و مادری کامل نیستند و اشتباه از هر کسی سر می‌زند. حتی عاقل‌ترین افراد نیز گاه دچار خطاهایی می‌شوند؛ مثلا سر کودکشان داد می‌زنند. اما اگر فکر میکنید در کنترل خودتان مشکل دارید، از مشاور خانواده کمک بگیرید؛ پیش از آنکه شروع به بدرفتاری با کودکتان کنید.
گاهی اوقات احساس می‌کنم تلاش‌هایم هیچ نتیجه‌ای ندارد؛ آیا این احساس طبیعی است؟ بله تمام والدین گاهی اوقات دچار این حالت می‌شوند. اگر در زندگی شخصی خود مشکلات بیشتری داشته باشید، انجام وظایف و مسئولیت‌هایی که در قبال فرزندتان دادید، سخت‌تر به نظر میرسد. برای آنکه پدر یا مادر خوبی باشید، ابتدا باید مراقب خودتان باشید و در صورت وجود هر گونه مشکل در این زمینه از دیگران کمک بگیرید.
وقتی که دچار حس ناامیدی می‌شویم، باید چه کار کنیم؟
به خودتان یک زنگ تفریح بدهید. از همسرتان بخواهید برای مدتی مسئولیت نگهداری ازفرزندتان را به عهده بگرید تا شما در این فاصله هر کاری را که دوست دارید که انجام دهید؛ مثلا روزهای تعطیل را بیشتر بخوابید، به ملاقات دوستان‌تان بروید و یا اینکه کمی ورزش کنید.
من معمولا زود کنترلم را از دست می‌دهم و دچار خشونت می‌شوم، آیا واقعا پدر یا مادر بدی هستم؟
بسیاری از والدین گاهی اوقات دچار این حالت می‌شوند. طبیعی است که مواقعی هم دچار خشونت و غضب شوید؛ اما نباید خشم خود را روی کودکتان پیاده کنید. وقتی که واقعا عصبانی می‌شوید، یک زنگ تفریح به خود بدهید؛ مثلا به دوست‌تان تلفن بزنید یا از کسی بخواهید برای مدت کوتاهی از کودکتان مراقبت کند. افرادی که زیاد دچار خشونت می‌شوند و کنترل خود را از دست می‌دهند، باید به متخصص مراجعه کنند و از او کمک بگیرند تا کودکشان دچار آسیب‌های روحی و روانی نشود.
چگونه می‌توانم یک پدر یا مادر خوب باشم؟
هیچ قانون کلی برای پدر و مادر خوب بودن یا کودک خوب بودن وجود ندارد؛ اما برای آنکه یک کودک سالم و شاد را تربیت کنید: عشق و علاقه خود را به او نشان دهید. به حرف‌های کودکتان گوش دهید. به او احساس امنیت بدهید. او را تشویق کنید. رفتارهای نامناسب او را مورد انتقاد قرار دهید، نه خود او را. صبور و شکیبا باشید. برای کودکتان وقت کافی بگذارید.
تحریریه دنیای سلامت
زیبــاشــو دات کام
تربیت و پرورش صحیح فرزند مهم ترین مشغله ذهنی پدر و مادر است. با ورود نوزاد به کانون گرم خانوده، زندگی زن و شوهر وارد مرحله تازه ای می شود. آنها از این به بعد فقط همسر یکدیگر نیستند؛ بلکه در برابر فرزندشان به عنوان پدر و مادر نیز وظایفی دارند.
ابراز احساسات و هیجانات، صحبت کردن درباره مسائل و مشکلات، توانایی برقراری قوی با دیگران و… از جمله مسائل تربیتی حساس وظریفی است که والدین باید به آن توجه داشته باشند. چنین توانای هایی معمولا در دختران ملموس تر از پسران دیده می شود. خانواده هایی که فرزند پسر دارند، گاه در این باره نگرانی هایی دارند. در ادامه شما را با توصیه های تربیتی در این باره آشنا می کنیم:
۱ – به او کمک کنید تا احساساتش را بروز دهد
مامان ها معمولا بیشتر با دخترانشان صحبت می کنند. در نتیجه، به طورکلی پسرها دیرتر صحبت کردن را یاد می گیرند و قدرت کلامی پایین تری از دخترها دارند.
آنها دوست دارند که احساسات را در دل خود نگه دارند. درمواقع ناراحتی، دختر بچه ها گریه می کنند و پسرها دعوا و کتک کاری را انتخاب می کنند. باید او را از سنین خیلی پایین تشویق کرد که درمورد هیجانات درونی صحبت کند، از سکوت و خاموشی بیرون بیاید و عکس العملش را با سخن گفتن نشان دهد.
۲ – بیش از حد از او انتقاد نکنید
پسر
کوچولوی شما دربرابر انتقادها بسیار حساس است؛ خصوصا در مورد مسائلی که به رفتارش
مربوط می شود. کارهای نادرست و بد را به او خاطر نشان نمایید اما افراطی رفتار
نکنید. به عنوان مثال در تربیت او ازگفتن جملاتی مانند " خواهر کوچولوی تو
هیچ وقت از این کارها نمی کند! تو مامان را کلافه و خجالت زده می کنی…"
بپرهیزید.
۳ – زبان مناسب را انتخاب
کنید
" مردان مریخی، زنان ونوسی" شاید همه ما این عبارت را شنیده ایم و حتما گوینده آن دلیل روشنی برای این ادعا دارد. در اصول تربیتی مسلما شیوه رفتاری با هر جنس متفاوت است. وقتی با پسرها صحبت می کنید، جملات واضح، روشن، منطقی و به دور از هر توضیح اضافی وحاشیه را انتخاب کنید.
۴ – نیمه دیگرشخصیت او را نیز درنظر بگیرید
به او بیاموزید که در لباس پوشیدن مرتب باشد و رنگ ها را با هم ست کند، به آرایش موهایش برسد، مراقب سلامت و ظاهر خود باشد … اینها مسائلی است که شاید همه پدران به آن توجه نداشته باشند. چنین شرایطی برای او بسیار مفید است؛ چرا که او بعدا مردی خواهد شد و به این ترتیب می تواند نظر دیگران را به خود جلب کند. از اینکه احساس " زنانه" پیدا کند نترسید. احساس مرد بودن از والد هم جنس خودش به او منتقل می شود.
۵ – محدودیت وضع کنید
از آنجا که مادر جذابیت وشیفتگی بیشتری برای پسرش دارد و به علاوه اینکه نمی تواند خیلی با او صمیمی باشد، برقراری ارتباط این دو، پیچیدگی های خاصی دارد. اما به هر حال، اعمال برخی محدودیت ها لازم و غیر قابل اجتناب است.
۶ – همه کارهایش را انجام ندهید
دلیلی
ندارد که زیپ شلوار و دکمه هایش را ببندید، در حالی که خودش می خواهد این کار را
انجام دهد. او را ترغیب کنید که خودش لباس هایش را بپوشد، دوش بگیرد و به کارهای
شخصی اش برسد. بپذیرید که روزی ازشما دور خواهد شد. نکته تربیتی مهم دیگر این است
که احساس نیازی که به شما دارد را بیش از حد تقویت نکنید.
۷ – یک نمونه "
اجتماعی" برای او باشید!
امروزه مادر علاوه بر جایگاه مهم خود می تواند مدلی برای شناخت هویت اجتماعی فرزندش باشد. او می تواند پسرش را به سمت اهدافش سوق دهد. بسیار رایج است که پسر بچه ها می گویند " می خواهم درآینده شغل مادرم را داشته باشم!"
نگران نشوید! پنهان کاری نکنید... نیازی به طفره رفتن نیست. بگذارید فرزندتان بدون آنکه از سوالاتش دچار شرم یا ترس شود، در قبال حس کنجکاوی اش، بهترین پاسخ ها را از والدینش که امین ترین افراد در زندگی اش هستند، دریافت کند.
یکی از بزرگ ترین مسئولیت های تربیتی والدین، دادن پاسخ های مناسب به سوالات فرزندانشان در مورد منشا تولد، چگونگی به دنیا آمدن، جنسیت و سوالات دیگری از این دست است که در سنین مختلف برای کودکان و نوجوانان مطرح می شود.
بر این اساس، روان شناسان کودک و نوجوان توصیه می کنند که والدین پیش از بلوغ به فرزند خود اطلاعات لازم را درباره پدیده بلوغ و تاثیرات آن بدهند و او را در جریان اتفاقاتی که در آینده برای او پیش می آید، بگذارند.اما آنچه بسیاری از والدین را دچار نوعی سردرگمی و نگرانی می کند، چگونگی مواجهه و پاسخگویی درست به سوالات جنسی کودک است، آن هم به شکلی که اطلاعات لازم تا حد قانع شدن به کودک داده و از کنجکاوی بیشتر او نیز جلوگیری شود.
روانشناسان معتقدند باید براساس سن، سطح کنجکاوی و نیازهای فردی به سوالات جنسی کودک و نوجوان پاسخ داده شود. دادن اطلاعاتی فراتر از آنچه کودک به دنبال آن است یا اطلاعاتی که برایش قابل درک نیست، باعث می شود کودک گیج و مضطرب شود.
دستپاچگی و طفره رفتن؛ اشتباهی بزرگ
روان شناسان کودک تاکید می کنند که اشتباه رایج میان والدین هنگام پرسیدن سوال جنسی کودکان، دستپاچگی و طفره رفتن از موضوع است؛ این مسأله باعث می شود موضوع در ذهن کودک مهم جلوه کند و برای رفع کنجکاوی خود با دوستان و همسالان خود در این باره صحبت کند که این امر عواقب بدی دارد. همچنین بسیاری از والدین هنگام مواجهه با سوالات جنسی فرزندشان دچار تشویش و نگرانی می شوند و به این می اندیشند که ممکن است فرزند کوچک آنها دچار انحراف خطرناکی شده باشد.
روانشناسان در چنین شرایطی برای داشتن برخورد صحیح به والدین می گویند: این درست است که برای والدین سخت است که راجع به رفتار و روابط جنسی با فرزندشان صحبت کنند و از طرفی ممکن است برای فرزندان نیز مشکل باشد، اما این موضوع بیشتر به نحوه ارتباط قبلی والدین با فرزندشان و احساس خود والدین در مواجهه با چنین موضوعاتی بستگی دارد. مهم این است که هنگام صحبت کردن با کودکان از کلماتی استفاده کنیم که برایشان قابل فهم تر است و با آنها راحت هستند. همچنین سوالات آنها نباید باعث ایجاد ترس و نگرانی در والدین بشود، هر زمان احساس کردیم پاسخ سوالی را نمی دانیم یا بلافاصله در پاسخ دادن آمادگی نداریم، بهتر است به کودک بگوییم: سوال خوبی کردی اما من باید کمی روی سوال تو فکر کنم و بعد جوابت را بدهم.
وارد جزئیات نشوید
به گفته روان شناسان، کودکی که به سمت رشد جنسی می رود، از نظر رشد شناختی نیز تغییر می کند و این دو عامل منجر به پرسش ها و کنجکاوی هایی درباره این گونه مسائل خواهد شد. در چنین شرایطی والدین باید با در نظر گرفتن مقطع سنی و سطح درک کودک به پرسش های او پاسخ دهند.وی اضافه می کند: اطلاعاتی که به یک کودک پنج ساله می دهیم متفاوت با اطلاعاتی است که به یک کودک هشت ساله، ده ساله یا نوجوان می دهیم. از سوی دیگر، سطح شناختی و میزان آگاهی کودک یا نوجوان نیز در چگونگی دادن اطلاعات جنسی بسیار اهمیت دارد. گاهی ممکن است فرزندمان به سن نوجوانی رسیده باشد، اما از نظر بلوغ فکری، سطح شناختی و میزان آگاهی پایین تر باشد یا برعکس. پس هنگام پاسخ دادن به سوالات با توجه به شناختی که از میزان درک و آگاهی او داریم باید پاسخ بدهیم.
با فرزندتان صادق باشید
مهم است که بدانیم اطلاعات کم و مبهم نیز فرزند ما را اقناع نمی کند و باعث می شود او برای اخذ اطلاعات بیشتر سراغ منابع یا کسانی برود که ممکن است مناسب نباشند و اطلاعات نادرست به او بدهند. روان شناسان تاکید می کنند که چنین شرایطی منجر به آن می شود که پس از مدتی فاصله احساسی و ارتباطی ما با فرزندمان زیاد می شود، به طوری که در زمان بحران و زمانی که نیاز است ارتباط ویژه ای با او برقرار کنیم، دیگر قادر به برقراری ارتباط نخواهیم بود.
به زبان کودکانه صحبت کنید
هنگامی که با کودک و نوجوان در مورد رفتار و روابط جنسی صحبت می کنید، سطح دانش و درک فرزندتان را مشخص کنید تا بتوانید متناسب با آن به او اطلاعات دهید. حس طنز و شوخی داشته باشید و نترسید از این که راجع به ناراحتی خود صحبت کنید. رابطه جنسی را به عشق، علاقه، محبت، توجه و احترام به خود و طرف مقابل ربط دهید و او را تشویق کنید تا حرف بزند و سوالاتش را بپرسد. همچنین محیطی آرام و فارغ از قضاوت را برای بحث ایجاد و حفظ کنید و از کلماتی راحت و قابل فهم استفاده کنید.
سعی کنید نگرانی های خود را به طور باز و آشکار با او در میان بگذارید و فراموش نکنید که با دادن اطلاعات باز و درست در مورد ارتباط و رفتار جنسی، مسئولیت پذیری و انتخاب می توانید به نوجوانتان کمک کنید تا ارتباط جنسی را به روشی سالم و مثبت بیاموزد.
پوست کودکان پوست حساسی است. با این وجود این پوست حساس هم مانند پوست آدمهای بالغ در مواجهه با بسیاری شرایط فیزیکی قرار دارد که می‌تواند به آن آسیب برساند.
چرا پوست کودکان حساس است؟
برخلاف آنچه بسیاری از افراد گمان می‌کنند، پوست کودکان چند ساعت یا چند روز بعد از تولد کاملا تکامل پیدا می‌کند و دقیقا مانند پوست یک فرد بالغ کار می‌کند جز در 3 مورد. مورد اول ملانوسیت‌ها یعنی سلول‌های تولید ملانین است که از پوست در برابر اشعه ماورای بنفش خورشید محافظت می کنند. مورد دوم سیستم عروقی پوستی است که هنوز تکامل پیدا نکرده است و مورد سوم رطوبت است که چون هنوز پوست کودکان نمی‌تواند به اندازه کافی عرق تولید کند، در نتیجه پوست به اندازه کافی مرطوب نمی‌شود. اما اینکه چرا گفته می‌شود پوست کودکان لطیف و حساس است برای آنکه پوست کودک و به ویژه نوزادان بیش از یک فراد بالغ به نسبت وزن به بدن در معرض آسیب است. به همین دلیل موادی که با پوست در ارتباط‌ند و نواحی از بدن که با بیرون ارتباط پیدا می‌کند، اهمیت ویژه‌ای دارد؛ چون مکانیسم سم زدایی و کلیه ها به اندازه یک فرد بالغ در نوزادان کامل نیست و ممکن است بدن به راحتی سموم و مواد آلرژی زا را به خود جذب کند.
آیا برخی نقاط بیش از سایر نقاط پوست، حساس است؟
بله، برخی از نقاط حساس تر می باشند. قطر اپیدرم در برخی قسمتهای بدن به ویژه پلکها و بیضه ناز‌کتر است. از سوی دیگر در کودکان باتکس به دلیل تماسی تدریجی با ترکیبات محرک ادرار و مدفوع و یک محیط گرم و مرطوب بیشتر در معرض آسیب است. وقتی پوست یک کودک تحریک شده و می‌سوزد، راه برای ورود مولکولهای شیمیایی و آلودگیها باز می‌شود.
آیا استفاده از شوینده‌ها کار صحیحی است؟
استفاده از هر نوع شوینده‌ای برای کودکان نارس کار اشتباهی است اما برای کودکان عادی استفاده از محصولاتی که PH خنثی دارند توصیه می‌شود. شامپوها و صابون‌هایی که PH قلیایی دارند، می توانند سبب پاک شدن چربی محافظتی روی پوست کودک شوند. از نظر متخصصان بهترین نوع شوینده‌ها برای کودکان شامپوهای مایع با PH خنثی یا کمی قلیایی است که در ضمن مرطوب‌کننده و بدون بو و بدون رنگ باشند. با این حال آبکشی کامل پس از شستشو الزامی است. در مورد سایر محصولات بهداشتی مانند کرم سوختگی باید گفت این کرمها باید از ترکیب چربی، آب و اکسیدزینک درست شده باشند و خیلی چرب نباشند چون خود می‌تواند سبب التهاب پوست گردند.
آیا لکهای تولد را باید جدی گرفت؟
حدود 20 درصد از کودکان با لک یا لکهایی روی صورت و بدن متولد می‌شوند. این لکها می‌تواند به رنگ بنفش در پایین کمر یا صورتی روی پلک، پیشانی، پشت گردن و… باشند. در صورتی که این لکها کنار چشم یا دهان باشد، به کمک لیزر می‌توان آنها را درمان کرد.
آیا برداشتن خال در دوران کودکی کار صحیحی است؟
خالها ممکن است در اوایل سن کودکی یا اوایل بزرگسالی روی بدن نمایان شوند. احتمال بدخیم شدن آنها بسیار کم است. به همین دلیل پزشکان معمولا با برداشتن آنها موافقت نمی‌کنند مگر آنکه اندازه درشتی داشته باشند یا رنگشان تیره باشد.
کودکان از 6 ماهگی به بعد به ویژه در فصول گرم سال که زاویه تابش خورشید حالت عمودی دارد، باید از کرمهای ضدآفتاب مخصوص استفاده کنند.از آنجایی که کودکان زیر شش ماه برای تکامل و رشد استخوان‌های خود نیاز به جذب ویتامین D از طریق نور آفتاب دارند و از طرف دیگر ممکن است ضدآفتاب در آنها ایجاد حساسیت کند، نیاز به استفاده از ضدآفتاب ندارند
پس از طی سن شش ماهگی لازم است که والدین کرمهای ضدآفتاب فیزیکی مخصوص کودکان را برای آنها مورد استفاده قرار دهندکرم‌های ضدآفتاب بر اساس نوع فیلتری که برای جذب یا تفرق اشعه خورشید در تهیه آنها به کار می‌رود، به دو دسته فیزیکی و شیمیایی تقسیم می‌شود.
فیلترهای ضدآفتاب‌های شیمیایی از نوعی مواد شیمیایی است و برای افرادی که به نور آفتاب یا مواد شیمیایی حساسیت دارند و یا به نوعی به بیماری‌های پوستی مبتلا هستند و همچنین برای کودکان توصیه نمی‌شوند. این دسته از افراد باید از ضدآفتاب‌های فیزیکی استفاده کنند. فیلترهای مورد استفاده در ضدآفتاب‌های فیزیکی از نوع غیرشیمیایی است و به کودکان و افرادی که بیماری‌های پوستی و یا حساسیت پوستی دارند، توصیه می‌شود.
لازم است افراد هر ۲ تا ۳ ساعت یک بار حدود نیم تا یک گرم از کرمهای ضدآفتاب را روی پوست خود بمالند. به دلیل اینکه فیلترهای ضدآفتاب بعد از ۲ تا ۳ ساعت خاصیت خود را از دست می‌دهند، لازم است افراد در فواصل زمانی ذکر شده، کرم را بر روی پوست خود تجدید کنند.
در ضمن بهتر است افراد بین ساعت ۱۰ تا ۱۴ روز که میزان تابش نور خورشید بیشتر است، از منزل خارج نشوند و در صورت ضرورت برای خارج شدن، علاوه بر کرمهای ضدآفتاب از کلاه و لباس پوشیده استفاده کنند زیرا کرمهای ضدآفتاب به تنهایی قادر به محافظت از پوست در برابر نور آفتاب نیستند.
با نزدیک شدن به فصل شروع مدارس و پایان تعطیلات تابستانه والدین موظف به ایجاد نظم و سازماندهی و ایجاد تغییراتی بر روی برنامه روزانه فرزندان خود می باشند. این یک وظیفه بسیار مهم برای والدین محسوب می شود که بتوانند فرزندان خود را هر چه بیشتربرای شروع مدارس آماده سازند که ما در اینجا 5 راهنمایی بسیار مفید در این رابطه را برایتان بیان کرده ایم.
1 - تغییر در زمان خواب
چند روز یا ترجیحا یک هفته قبل از شروع مدارس باید در برنامه روزانه و زمان خواب تغییراتی متناسب با فصل مدارس ایجاد کرد تا فرزندان پس از ماه ها تعطیلی بتوانند راحت تر با این برنامه جدید برای شروع مدارسشان آماده شوند.
2 - تشویق به پس انداز پول
تشویق کودکان به پس انداز کردن مقداری از پولشان برای طول دوران مدارس بسیار مهم می باشد. این برای کمک بیشتر به پدر و مادر بوده و در عین حال به پدر و مادر این اطمینان را می دهد که کودک شان از چه فعالیت های اضافی در مدرسه استفاده خواهد کرد.
3 - توضیح درباره فضای مدرسه
باید از قبل ذهنیت فرزندانی را که برای اولین بار می خواهند وارد فضای مدرسه شوند را آماده سازی کنید. به این ترتیب که فضای مدرسه را به زیبایی برای این کودکان توضیح داده و بحث های زیبایی در مورد مدرسه ، فعالیت ها، کلاس ها و غیره با آنها داشته باشید و حتی سعی کنید آنها را شیفته ی زودتر باز شدن مدارس کنید
4 - پرس و جو برای اطلاع از غذای مورد علاقه فرزندان
سعی کنید چند روز قبل از شروع مدارس به طور کامل با فرزندان در مورد غذای مورد علاقه اشان و اینکه چه مواد غذایی را دوست دارند با خود به مدرسه ببرند، صحبت کنید و نظر آنها را در مورد غذاهایی که اصلا برای آنها مفید نمی باشد تغییر داده و آنها را تا قبل از شروع مدارس کاملا قانع کنید.
5 - رفتن به محیط مدرسه
بهتر است که قبل از شروع مدارس فرزندان خود را به مدرسه برده و آنها را با مدیر و فضای جدیدی که قرار است ساعت ها و ماه ها از سال را در آن سپری کنند آشنا کنید. این کمک می کند تا آنها کمی برای مواجه شدن با یک محیط کاملا جدید از قبل آماده باشند . اولین روز مدارس معمولا یک روز پر از دلهره و اضطراب برای والدین می باشد. والدین موظف هستند که از قبل معلم فرزندشان را ببیند و با او چند کلامی صحبت کرده و آنها را با استعداد ها و نقاط ضعفی که به طور بالقوه در فرزندانشان وجود دارد آشنا سازند .
این ها ساده ترین کارهایی است که والدین قبل از شروع مدارس می توانند انجام دهند و هم چنین می توانند از راهنمایی ها و تجارب پدر و مادر های دیگر هم استفاده کنند. بهتر است والدین این تجربه ها و یا راهنمایی ها را با یکدیگر به اشتراک بگذارند تا همه چیز برای شروع هر چه بهتر مدارس از قبل مهیا گردد.
1. در هوای گرم به کودک آب بدهید
این عقیده درست نیست. نوزادان نیز همچون بزرگسالان باید رطوبت بدن خود را حفظ کنند. در برخی موارد، پزشک کودک توصیه می کند آب بدن کودک را با مایعات تامین کنید. اما بیشتر کودکان باید از طریق شیر مادر یا شیر خشک کمبود آب را جبران کنند.
هنگامی که هنوز کلیه نوزاد به طور کامل رشد نکرده است، بدن او آمادگی دفع آب را ندارد. در نتیجه، این مساله باعث به هم خوردن تعادل الکترولیت و سدیم در بدن کودک می شود. اصولا نوزادان از شش ماهگی به بعد می توانند آب بنوشند اما در صورت نیاز این مساله را با دکتر او هماهنگ کنید. کودک پس از یک سالگی، می تواند به طور عادی و مرتب آب بنوشد.
2. می توان دوز کمی از داروی بزرگسالان برای کودکان استفاده کرد
برخی از داروها برای کودکان خطرناک هستند و حتی پایین آوردن دوز آن نیز خطرش را کم نمی کند. داروهای سرماخوردگی - حتی آنهایی که مخصوص کودکان است –برای استفاده برای نوزادان یا کودکان زیر 4 سال ایده خوبی نیست. از عوارض جانبی این داروها برای کودکان باید به افزایش تپش قلب و بیماری های تنفسی اشاره کرد.
داروهایی که برای مشکلات سینوسی بزرگسالان هستند نیز برای نوزادان و کودکان خطر دارند و به هیچ وجه نباید از آنها استفاده کرد. از جمله این داروها باید به آنتی هیستامین و آنتی بیوتیک اشاره کرد. کودکانی که هنوز سینوس های آنها به رشد کامل نرسیده است نباید از این داروها استفاده کنند. عوارض جانبی این داروها برای کودکان شامل دردهای معده، مشکلات پوستی و اسهال است.
داروهای بزرگسالان بیشتر از اینکه خاصیت درمانی برای کودکان داشته باشند موجب بیماری های دیگر در آنها می شوند.
3. دندان درآوردن باعث تب کردن کودک می شود
برخی از والدین اعتقاد دارند دندان در آوردن کودک باعث تب او می شود. اما تحقیقات علمی رابطه ای میان این دو پیدا نکرده اند. نتیجه این حرف چیست؟ این است که دندان درآوردن باعث تب نمی شود و والدین باید تحقیق کنند که چه مساله ای باعث تب کردن کودکشان شده است.
4. ویدئوهای آموزنده باعث یادگیری سریع تر کودکان می شوند
برنامه های کمک آموزشی برای پرورش و یادگیری بیشتر کودکان بسیار کمک کننده هستند اما نه تا پیش از 2 سالگی. کارشناسان و محققان توصیه اکید دارند تا پیش از دو سالگی از هیچ نوع برنامه آموزشی برای کودکان استفاده نشود. استفاده از برنامه های کمک آموزشی و حتی تماشای تلویزیون در کودکان منجر به دیر زبان باز کردن کودک می شود.
5. واکر به کودک کمک می کند تا سریع تر راه برود
برخی از والدین برای کودک خود واکر تهیه می کنند تا هم سرگرم شود و هم بتواند با کمک آن سریع تر راه بیفتد. اما این وسیله نه تنها مفید نیست که خطرناک نیز هست.
واکر باعث می شود تا کودک دیرتر خودش به تنهایی راه برود. بیشتر والدین تصور می کنند راه رفتن کودکان با کمک واکر امن است و خودشان هم ناظر حرکات او هستند. اما آمار نشان می دهد تا والدین بخواهند واکنش نشان دهند، کودک افتاده و آسیب دیده است.
6. ضربه گیرهای تخت کودک از سر آنها هنگام خواب محافظت می کنند
برخی از والدین تصور می کنند نوزادان هنگام خواب ممکن است سرشان به دیوارهای تختخواب برخورد کند و آسیب ببیند. به همین دلیل برای آنها ضربه گیر تهیه می کنند. اما این عقیده درستی نیست. نوزاد هنوز آن قدر رشد نکرده است که بتواند خودش را به اطراف تخت برساند.
در عوض، این ضربه گیرها خطر خفه شدن برای کودکان دارند زیرا ممکن است از کاسه سر نوزاد جدا شوند.
7. استفاده از شیر مادر برای عفونت گوش
در حالیکه بهترین غذا برای نوزاد، شیر مادر است اما برخی از والدین از این شیر استفاده های دیگری هم می کنند. برخی والدین اعتقاد دارد با ریختن چند قطره شیر مادر داخل گوش نوزاد یا کودک می توان عفونت گوش او را از بین برد. اما باید بدانید این روش به هیچ عنوان کارساز نیست و ممکن است باعث ایجاد عفونت های دیگری در کودک بشود.
شیرمادر در خود آنتی بادی دارد که برای بدن مفید است. اما شیر مادر سرشار از قند است که باکتری ها برای رشد خود بسیار به آن علاقه دارند. شیر مادر فقط برای نوشیدن نوزاد مفید است و استفاده دیگری از آن نمی توان کرد.
اغلب شاهد این هستیم که پدر و مادری پس از 9 ماه انتظار با فرزندی روبرو می شوند که مدام دچار نفخ ، دل پیچه و گاهی کم خوابی و کمبود وزن می شود که در ضمن گریه های بی امان نوزاد باعث آشفتگی پدر و مادر و خانواده های آنها می شود که گاهی ناچار به انجام هر کاری برای حل این مسئله می شوند . در نوزادان طول مدت این مشکل زمان خاصی دارد که بین 40روز تا 4 ماه متغیر است که با رشد نوزاد در این زمان مسئله خود به خود حل می شود. در این مقاله به عوامل ایجاد کننده و همچنین درمان های خانگی و همچنین درمان طب سنتی آن خواهیم پرداخت و سعی بر این خواهیم داشت تا بهترین و کارآمد ترین موارد را برای درمان معرفی کنیم.
نشانه های نفخ و دل پیچه نوزاد :
این گروه نوزادان گریه هایی شبیه به چیغ دارند که با جمع کردن پاها به داخل شکم و دست ها را یه حالت مشت گره می کنند. درد دل ها در ساعات ابتدایی شی اتفاق افتاده و تا پاسی از شب ادامه پیدا می کند.
عوامل موثر در ایجاد نفخ و دل پیچه نوزاد :
· شیردهی نادرست و خارج نشدن باد گلو پس از شیرخوردن، باعث نفخ و دل پیچه نوزاد می شود.
· شیردهی و همچنین قرار گرفتن نوزاد در وضعیت نادرست و بلع هوا، باعث بروز سکسه و نفخ می شود.
· مادر هنگام شیر دادن به کودک دچار استرس و نگرانی شده باشد که خود این موضوع روی مقدار شیر و همچنین روی نفاخ شدن شیر تاثیر مستقیم می شود.
· شیردهی زیاد برای کاهش گریه نوزاد.گاهی اتفاق می افتد که نوزادی به دلیل گرما گریه می کند و والدین گرسنگی را برای وی تشخیص و شروع به شیر دادن می کنند که این خود مشکل را تشدید می کند.
· حساسیت روده ای که گاهی با مصرف شیر خشک و شیر مادر اتفاق می افتد .به دلیل مشغله و مشکلات مادر و عدم به موقع تغذیه کودک توسط شیر مادر و استفاده از شیر خشک باعث می شود تا نوزاد دچار دل درد و دل پیچه های سخت همراه با یبوست شود.
· نوزادان و خردسالان معمولا در هنگام خوردن شیر یا غذا، هوای زیادی می‌بلعند و به همین دلیل دچار نفخ روده و تجمع گاز در دستگاه گوارش می‌شوند که در نتیجه باعث نفح و دل درد خواهد شد.
· باید توجه داشت که مادر از هر نوع تنوعی برای تغذیه خود بهرمند باشد نوزاد حدود 2 ساعت بعد شیر را با همان طعم مواد غذایی توسط مادر می نوشد که گاهی موادی مانند : شیر ، حبوبات ، غذاهایی مانند : قرمه سبزی ، کله پاچه ، جگر شیر را نفاخ کرده و نوزاد را در هضم شیر با این تنوع طعم و مزه دچار اشکال می کند.
درمان های خانگی :
· در ابتدا تذکری به رعایت بهداشت فردی مادر و شستشو سینه در هرنویت شیردهی که باید با آب گرم انجام شود.
· نوبت دو ساعته شیر را رعایت کنید و بنا به دلسوزی به نوزاد خود شیر اضافه ندهید.
· در کودکانی که از شیرخشک تغذیه می کنند با توجه به نظر پزشک شیر خشک مناسب را تهیه و مصرف کنید و هرگز بر حسب
· تجربه افراد تبادر به خربد شیرهای مختلف نکنید.
· پس از فرایند شیردهی سر نوزاد را بر روی شانه خود قرار داده تا باد گلو بزند.
· از مکیدن طولانی مدت پستانک یا شیشه شیر خالی توسط نوزاد جلوگیری کنید.
· حوله گرم را روی شکم نوزاد قرار داده و او را نوازش کرد.
· استفاده از موسیقی که ملایم باشد در زمان خواب نوزاد تاثیر بسیاری در آرامش نوزاد دارد.
· گاهی یک قاشق چایخوری آب جوشیده و خنک را بعد از شیر به نوزاد بدهید.
· و در نهایت، به خاطر داشته باشید که پس از سه یا چهار ماه نفخ و دل پیچه از بین رفته و شما با کودکی شاد، سالم و مشتاق به غذا که همواره آرزویش را داشتید روبرو خواهید شد. زیرا هیچ گونه مشکلات دراز مدتی در ارتباط با نفخ و دل پیچه وجود ندارد.
طب سنتی و درمان نفخ و دل پیچه نوزاد :
· نوشیدن عرق نعناء توسط مادر به طور مداوم و به صورت شربت شده با عسل بعد از هر وعده غذا برای از بین بردن نفخ شیر مادر مفید بوده و همچنین نوزاد را با طعم عرق نعناء از طریق شیر مادر آشنا می کند.
· دمکرده ی یک قاشق چایخوری رازیانه و یک قاشق زیره که با عسل شیرین شده باشد و به صورت روزانه دو مرتبه بعد از نهار و شام تنها باعث افزایش شیر می شود بلکه باعث درمان نفخ و دل پیچه نوزاد خواهد شد.
· برای نوزاد می توانید نصف استکان کمتر عرق نعناء و یک قاشق مرباخوری ترنجبین البته پس از مخلوط شدن با پارچه ای تمیز صاف کرده و به مقدار یک قاشق چایخوری بعد از هر بار شیر بدهید.
· یکی از بهترین روش های درمانی که به سرعت باعث بهبود نوزاد خواهد شد این است که یک گوش پاک کن را به مقداری کره آغشته کرده به ابتدای مقعد نوزاد وارد کرده و پس از کمی حرکت در مفعد بیرون بیاوربد به سرعت نفخ درمان خواهد شد.
رشد و پرورش کودکان بسیار اسرارآمیز و پیچیده است به طوری که کارشناسان و متخصصان سال هایِ سال است برای مطالعه در این زمینه وقت گذاشته اند. کودکان رفتارهای منحصربه فرد و مشترک بسیاری دارند. نمی توان آینده آنها را حدس زد. آنها به طور مدام تغییر می کنند. اما گاهی زیرکی های جالبی دارند که آدم بزرگ ها متوجه نمی شوند. در این مطلب، برخی از مواردی که شاید ندانید یا باور نداشته باشید را برایتان نام برده ایم تا متوجه شوید این فسقلی های دوست داشتنی خیلی هم ساده نیستند!
۱٫ نوزادان نیز می توانند کلک بزنند
آیا خوردن، خوابیدن، دستشویی کردن، گریه کردن و … همه کارهایی است که نوزاد تازه متولد شده انجام می دهند! خیر. خیلی جالب است بدانید این فسقلی هایی که فکر می کنید هنوز چیزی نمی فهمند خیلی هم سرشان می شود و شما را هم گول می زنند.آیا تاکنون تصور می کردید نوزادان کوچک شما فقط دراز می کشند و می خوابند؟ نه این طور نیست.
نوزادان پس از دو یا سه هفته اول می توانند سر خود را از روی سینه شما بلند کنند. برخلاف اینکه تصور می کنید آنها هیچ کنترلی روی اعضای خود ندارند، آنها می توانند برخی عمل های غیر ارادی را به خوبی انجام دهند. مثلا اگر انگشت خود را در دهان او قرار دهید با قدرت جاروبرقی انگشت شما را می مکد. یا سرش رابه سمت صورت شما بر می گرداند. اگر او را طوری نگه دارید که پاهایش زمین را لمس کند، پاهایش را تکان می دهد.
این اعمال غیر ارادی به رشد کودک کمک می کنند و باعث سرگرمی والدین نیز هستند.از دیگر موارد جالب که می توانید امتحان کنید این است که زبان خود را برای نوزاد بیرون بیاورید. اگر خیلی خسته یا گرسنه نباشد یا حواسش جای دیگری نباشد، او نیز زبان کوچولوی خود را برای شما بیرون خواهد آورد.
۲٫ کودکان بیشتر از آنچه تصور می کنید، می فهمند
با اینکه نوزادان بیشتر مواقع خواب هستند اما تحقیقات نشان می دهد آنها بیشتر از آنچه تصور می شود، می فهمند. به طور مثال، نوزاد از همان ابتدای تولد می تواند صدای مادر خود را تشخیص دهد. به این معنی که آنها از زمانی که داخل رحم هستند صدای مادر را می شناسند و پس از تولد نیز آن را به خاطر دارند. یا به زبان ساده تر، آنها مدت ها پیش از تولد مکالمات مادر را گوش می کنند.نوزادان همچنین به خوبی بوهای خوب را از بد تشخیص می دهند و می توانند مزه های تلخ و شیرین را از هم تمیز دهند.
جالب است بدانید نوزادان چهره انسان ها را به خوبی درک می کنند و آن را به تماشای عروسک و موارد دیگرترجیح می دهند. نوزادان به خوبی تفاوت انسان از عروسک را تشخیص می دهند. یا در برخی موارد می توانند تشخیص دهند آنها نیز انسان هستند و تشابهاتی با اطرافیان دارند.نوزادان از همان چند روز نخست تولد شروع به انجام واکنش های بدنی می کنند. این نشان دهنده این است آنها با فرضیه های درونی می خواهند با دیگران ارتباط برقرار کنند. این نخستین قدم ها برای نوزاد است تا درک کند صورتی مشابه صورت شما دارد و به همین دلیل سعی می کند کارهایی را که شما انجام می دهید را تقلید کند.
از همه جالب تر این است تحقیقات ثابت کرده اند نوزادان از همان روزهای نخست به دنبال کشف دنیای اطراف خود هستند. به طور مثال، کودکان در همان چند ماه نخست به گوشی موبایل هایی که می توانند با آنها بازی کنند علاقه بیشتری نسبت به موبایلی که نمی تواند کاری با آن انجام دهد از خود نشان دهد.کودکان می توانند رابطه بین کاری که انجام می دهند و اتفاقی که در دنیای اطراف آنها رخ می دهد را به خوبی درک کنند و از تجربه این حس نیز لذت می برند. شاید بتوان گفت این کوچولوهای دوست داشتنی برای خود دانشمندان کوچکی هستند که نباید دست کم گرفتشان.
۳٫ کودکان به روش های مختلف حرکت می کنند
کودکان به روش ها مختلف در زمان های مختلف حرکت می کنند. اما این عمل آنها را نمی توان از قبل حدس زد. برخی حرکت خود را با غلت زدن آغاز می کنند، سپس می نشینند و بعد چهار دست و پا می کنند؛ اجسام مختلف را حرکت می دهند، راه می روند و در آخر هم می دوند. اما این در همه کودکان مصداق ندارد. هر کودکی روش خود را دارد.
حدود ۱۰ درصد از کودکان بدون اینکه چهار دست و پا کنند، راه رفتن را شروع می کنند. این مساله به هیچ عنوان ترس و نگرانی ندارد.درست برعکس، برخی دیگر از کودکان به افقی راه رفتن علاقه بسیاری نشان می دهند و از یک طرف اتاق به طرف دیگر غلت می خورند و این در حالی است که کودکان هم سن آنها چهار دست و پا می کنند. بعضی ها نشسته حرکت می کنند. اینها مسایلی نیست که شما بتوانید آن را تعیین کنید یا حدس بزنید.اما اگر کودک پس از ۱۸ ماهگی توان راه رفتن نداشت حتما با پزشک در میان بگذارید.
۴٫ رشد کودک محدوده گسترده ای دارد
تماشای اینکه کودک از نوزادی که همیشه خوابیده است به کودکی پرتحرک رسیده که می خواهد همه دنیا را کشف و زیر و رو کند بسیار لذت بخش است. اما اینکه کودک به آنصورت که شما می خواهید رشد نکند نیز نگرانی رایجی است که نمی توان از آن چشم پوشی کرد.امید خود را از دست ندهید. مسایل طبیعی محدوده گسترده ای دارند و هر کودکی برنامه زمان بندی خودش را دارد. شاید کمک کننده باشد که بدانید این برنامه زمان بندی برای موفقیت های آینده قابل پیش بینی نیست.
اینکه کودک شما ۱۷ ماه طول کشیده تا نخستین قدم های خود را بردارد به این معنی نیست که نمی تواند در آینده از شما جلو بزند. برخی از کودکان مثلا تا ۱۵ ماهگی نمی توانند راه بروند اما نباید ناامید شد، شاید در آینده ورزشکار قابلی شود.مهارت های زبانی کودک در برخی مواقع می تواند در آینده در مدرسه تقویت شود. کودکی که دیر زبان باز می کند به این مفهوم نیست که نمی تواند در آینده کلمات را درست تلفظ کند یا درست حرف بزند. به طور مثال، انیشتین نیز دیر زبان باز کرد اما به یکی از مشهورترین دانشمندان تاریخ تبدیل شد.
رشد کودک یک پروسه خطی یا سیستم دینامیک نیست. شما نمی توانید بر اساس شواهد موجود آینده هیچکسی را حدس بزنید. این درست مثل این می ماند که بخواهید آب و هوای سی سال آینده را از حالا پیش بینی کنید.البته در صورتی که کودک دیرتر از زمان های معمول زبان باز کرد یا راه افتاد باید با پزشک او مشورت کنید.
۵٫ افزایش رشد مغز کودک در دستان شما است
اگر در اسباب فروشی ها بچرخید، متوجه می شوید بیشتر وسایل در جهت رشد و پرورش بهتر مغز و ذهن کودکان است. حتی باشگاه و کلاس های موسیقی متنوعی نیز در این راستا وجود دارند. اسباب بازی خوب است و کلاس ها آموزشی نیز بهترین فرصت برای ارتباط با دیگر والدین هستند.اما هیچ کدام از آنها به اندازه کشف دنیای اطراف توسط کودک و تعامل با والدین به رشد مغز او کمک نمی کنند. کودکان از فلش کارت های آموزشی مسایل جدید را نمی آموزند آنها با توجه دیگران به آنها است که متوجه خیلی چیزها می شوند.
از همان روز نخست با کودک خود حرف زدن را آغاز کنید. تحقیقات ثابت کرده اند، کودکانی که والدین آنها زیاد با آنها صحبت می کنند ضریب هوشی بالاتری دارند و بیشتر از همسالان خود کلمات و واژه های جدید می دانند.از اینکه کودک را برای دقایقی تنها بگذارید هراس نداشته باشید. می توانید او را رها کنید تا خودش بازی کند اما از دور مراقب او هم باشید که اتفاقی برایش نیفتد. اما گاهی حس استقلال را به کودک خود بدهید.حتی زمانی که شما با فرد دیگری صحبت می کنید نیز کودکان مسایل بسیاری یاد می گیرند. کودک هنگام شنیدن مکالمه های تلفی شما هم در حال یادگیری مسایل مختلف است. بنابراین مراقب حرف های خود باشید.
1 - دعوای بچه‌ها را نادیده بگیرید
البته این توصیه باید با این احتیاط همراه باشد که در دعوای آنها با هیچ آسیبی (جسمی، احساسی یا فکری) همراه نباشد. در این موارد حتماً باید مداخله کنید. اما بیشتر دعواهای بچه‌ها فقط کل‌کل و مشاجره عادی است و مداخله والدین فقط حل کردن مشکل توسط خود بچه‌ها و آشتی کردنشان را کندتر می‌کند.
خیلی وقت‌ها دعوا کردن راهی برای بچه‌ها برای جلب توجه است و برای بعضی از آنها، توجه منفی از توجه نکردن بهتر است. اگر والدین دعوای آنها را نادیده بگیرند و اجازه ندهند آن به مرکز خانه تبدیل شود، آنها دیگر دلیلی برای دعوا کردن نخواهند داشت.
مادری بود که یکی از اتاق‌های خانه را اتاق دعوا نامیده بود و هر وقت بچه‌ها می‌خواستند دعوا کنند او از آنها می‌خواست که به آن اتاق بروند و تازمانیکه مشکلشان را حل نکرده‌اند از اتاق بیرون نیایند. تنها دلیلش هم این بود که دوست نداشت سروصدا و مشاجره بشنود.
2 - در برخورد با رفتارها و دعوای بچه‌ها، حفظ برابری دو طرف ضروری است
یکی از دام‌هایی که ممکن است والدین در آن گرفتار شوند این است که تلاش کنند بفهمند چه کسی دعوا را شروع کرده است، و کی چه گفته است و بعد چه چیز باعث بدتر شدن دعوا شده است. جانب‌گیری کردن یا تعیین مجازات‌های متفاوتزمینه را برای برچسب قربانی و قلدر زدن فراهم می‌کند. در اکثر موارد، مجازات بچه‌ها باید یکسان باشد: بدون هیچ استثنا. هدف باید این باشد که میل به برد و باخت را در دعواهای بچه‌ها از بین ببرید.
3 - به بچه‌ها راه‌هایی آموزش دهید که با آرامش و همکاری برای مشکلاتشان راه‌حل پیدا کنند
حتی بچه‌های خیلی کوچک مسائل ابتدایی عدالت و جنگ نکردن را درک می‌کنند. درمورد دعوا کردن و راه‌های دیگر برای حل مشکلات با فرزندانتان صحبت کنید. همیشه قوانینی برای کارهایی که برای حل مشکلاتشان می‌توانند بکنند و نمی‌توانند بکنند تعیین کنید ( مثلاً داد کشیدن، گریه کردن، زد و خورد (
از آنها بخواهید ایده‌های خود را مطرح کنند و بعد امتحانشان کنند. ممکن است از راهکارهایی که پیشنهاد می‌کنند متعجب شوید ولی آنها خودشان خوب می‌دانند که چه چیزی برایشان موثرتر است. بچه‌های یک خانواده همیشه سر اینکه شب چه فیلمی تماشا کنند دعوا داشتند. والدین گفتند که دخالتی در این قضیه نمی‌کنند اما هر فیلمی که هر دو بچه‌ها تمایلی به دیدن آن نداشتند را در لیست "ندیدنی‌ها" قرار می‌دادند. اگر بچه‌ها همه فیلم‌هایی که پیشنهاد می‌شد را رد می‌کردند، آنوقت آن شب بدون دیدن فیلم باید می‌خوابیدند. بعد از اینکه این اتفاق یکبار افتاد، خواهر و برادر تمایل بیشتری برای توافق کردن سر یک فیلم پیدا کردند.
4 - وقتی بچه‌ها با هم کنار می‌آیند، آنها را تشویق کنید
تحسین و تمجید کمک بسیار زیادی به ایجاد رفتارهای مثبت در بچه‌ها دارد. رمز کار این است که دعوای آنها را نادیده گرفته و وقتی درست رفتار می‌کنند به آنها توجهکنید. بچه‌ها خیلی زود متوجه این موضوع می‌شوند.
5 - الگوی خوبی باشید
وقتی خودتان مدام با هم دعوا کنید، نمی‌توانید انتظار داشته باشید که بچه‌هایتان اصلاً با هم دعوا نکرده و خوشرفتاری کنند. والدین باید الگوی بچه‌ها در طریقه برخورد و رفتار با هم باشند.
6 - در زمان‌های فشار هم آرامش خود را حفظ کنید
بچه‌ها با دقت می‌بینند که والدینشان چطور در زمان عصبانیت، مخالفت با چیزی یا بررسی مشکلات رفتار می‌کنند. در زمان‌هایی که تحت فشار هستید هم خوددار باشید و خونسردیتان را حفظ کنید تا الگوی خوبی برای فرزندانتان باشید. اگر بچه‌ها اینقدری بزرگ هستند که درک کنند، می‌توانید با آنها درمورد احساسی که در زمان عصبانیت در بعضی موقعیت‌ها دارند با آنها حرف بزنید. از بچه‌ها بخواهید که نمایشی بازی کنند که مثلاً عصبانی هستند و از آنها بخواهید ببینند به جز دعوا کردن و داد کشیدن چه رفتارهای دیگری می‌توانند از خود نشان دهند.
7 - بچه‌ها به دلایل مختلفی با هم دعوا می‌کنند و واکنش والدین به آنها در زمانیکه باید مداخله کنند به شکل دادن وضعیت دعوا کردن آنها در آینده کمک می‌کند
اگر والدین داد بزنند، دست‌پاچه شوند یا عصبانی شوند و از الفاظ زشت استفاده کنند، نتیجه این خواهد شد که آن رفتار آزاردهنده در دعواهای بچه‌ها دوباره تکرارخواهد شد.
8 - سعی کنید موقعیت‌های دعوا کردن را از بین برده یا به حداقل برسانید
همه دلایل دعوا کردن بچه‌ها را پیدا کنید و تلاش کنید آن دلایل را از میان بردارید. اگر هر شب سر اینکه چه کسی روی چه صندلی بنشیند دعوا می‌کنند، سعی کنید برای آنها سر میز جا مشخص کنید و بعد اگر لازم بود به صورت چرخشی جایشان را عوض کنید. آیا سر رنگ چیزهای مختلف دعوا می‌کنند؟ برای آنها رنگ های مشابه بخرید. اگر سر اندازه تکه پیتزا یا دسری که به آنها داده‌اید این دعوا دارند، قانون بگذارید که کسی که به تکه کردن غذا کمک می‌کند می‌تواند خودش تکه مورد علاقه خودش را انتخاب کند.
باید بدانید که چه زمان فرزندانتان در بدترین حالت خود هستند، مثلاً کی خسته یا گرسنه هستند یا روز بدی را پشت سر گذاشته‌اند، و تا جایی که ممکن است موقعیت دعوای آنها را از بین ببرید. بچه‌ها باید بدانند که آنها را به یک اندازه دوست دارید و صرفنظر از رفتارشان، به یک اندازه خاص هستند. گاهی‌اوقات یک آغوش و یک بوسه تنها چیزی است که فرزندتان به آن نیاز دارد.